Noże tokarskie – jak są zbudowane i do czego są wykorzystywane?

Noże tokarskie jak wiadomo używane są do tokarek, które można stosować przy skrawaniu. Noże tokarskie mają tylko jedno ostrze i za jego pomocą możemy wykonać toczenie zewnętrzne i wewnętrzne. Obrabiane tworzywo zazwyczaj jest w kształcie bryły obrotowej i za pomocą noży tokarskich możliwe jest nadanie mu docelowego kształtu. Poza toczeniem za ich pomocą można wykonać przecinanie, wcinanie, gwintowanie a także rowkowanie. Tokarki są bardzo popularnym urządzeniem do wytwarzania gwintów. Jak zbudowany jest nóż tokarski i jakie są jego typy? Jakich jeszcze maszyn wykorzystamy do wytwarzania gwintów?

Budowa i wygląd noża tokarskiego

Nóż tokarski zbudowany jest z dwóch fragmentów – roboczego i chwytowego. Część chwytowa instalowana jest prosto w tokarce, część robocza dla odmiany zbudowana jest z kilku innych fragmentów i to dzięki niej możliwa jest praca noża. Składa się na nią powierzchnia natarcia oraz przyłożenia, krawędź skrawająca, ostrze i naroże. Wszystkie części pełnią inną funkcję i wystarczy, że nie będzie jednej z nich i nóż nie będzie spełniał swojego zadania. Noże tokarskie wykonane bywają ze stali szybkotnącej i użytkowane w takim przypadku będą do formowania stali, staliwa, żeliwa a także miękkiego mosiądzu. Drugi materiał wykonania to płytki wykonane z węglików spiekanych, dzieli się je jeszcze na rodzaj S oraz H i każde będą stosowane przy innych materiałach.

Jakie wyróżniamy rodzaje noży tokarskich?

Noże tokarskie klasyfikować można uwzględniając różne wskaźniki. Zazwyczaj można spotkać podział ze względu na sposób kształtowania. W takich sytuacjach rozróżniamy noże punktowe, kształtowe oraz obwiedniowe. Te pierwsze łączą się z obrabianym tworzywem punktowo, czyli jedynie wierzchołkiem ostrza. Noże kształtowe będą obrabiały materiał rantem ostrza, a noże obwiedniowe cechują się kształtowaniem przez przetaczanie się przez powierzchnię.

Innym sposobem na grupowanie noży tokarskich będzie ze względu na ich budowę.

Rozróżniamy w takich sytuacjach noże tokarskie jednolite, składane, noże z płytką lutowaną oraz noże oprawkowe. Noże jednolite są wykonane z jednego rodzaju surowca i przeważnie będzie to stal, składane za to posiadają wymienne płytki wykonane z węglików spiekanych. Noże mające płytkę lutowaną przeznaczone są do toczenia wzdłużnego, zewnętrznego czy też wewnętrznego, jak również do przecinania i planowania. Noże oprawkowe dla odmiany wykonują nowe noże tokarskie, które mają niepospolite kształty – promieniowe, przezieraki, wytaczaki i zdzieraki.

Obróbka gwintów – jakich narzędzi oprócz noży tokarskich możemy do tego użyć?

Gwinty można robić na kilka różnych metod. Rozróżnić możemy obróbkę za pomocą walcowania, frezowania, szlifowania, nacinania gwintownikiem, nożami stycznymi wagnera albo nacinania na tokarce.

Dostępne na rynku noże styczne wagnera są niezmiernie specjalistycznym i skomplikowanym narzędziem, ale przy użyciu ich proces obróbki przebiega bardzo szybko.

Jednymi z prostszych technik jest nacinanie na gwintowniku i nacinanie gwintu narzynką. Bardzo często będą one także używane w przydomowych warsztatach jeśli tylko mamy właściwe narzędzia. Warto jednak mieć na uwadze, że na gwintowniku zrobimy tylko gwinty wewnętrzne, a na narzynce gwinty zewnętrzne.

Źródło: Szlifmet – noże wagnera